DApp là viết tắt của Decentralized Application (Ứng Dụng Phân Quyền hay Ứng Dụng Phi Tập Trung) là một khái niệm khá rộng, dẫn đến việc nhiều người không khỏi thắc mắc và dễ gây nhầm lẫn.
DApp là gì?
DApp là viết tắt của cụm từ Decentralized Application, đây là một ứng dụng phi tập trung hay còn gọi là ứng dụng phân quyền.
DApps là các ứng dụng dạng kỹ thuật số hoạt động trên mạng chuỗi khối hoặc mạng p2p của rất nhiều máy tính thay vì chỉ chạy trên một máy tính đơn lẻ. Vì vậy, DApp không thuộc quyền quản lý hay kiểm soát bởi bất kỳ cơ quan đơn lẻ nào.
Các tiêu chí để đánh giá ứng dụng phi tập trung
Một ứng dụng được coi là một DApp khi nó hội tụ đủ các tiêu chí sau (Theo General Theory of Decentralized Applications White Paper):
Open Source (mã nguồn mở): Ứng dụng buộc phải có mã nguồn mở, được quản lý tự động và hầu như token của nó không bị kiểm soát bởi bất kỳ và nhân hay tổ chức nào. Ngoài ra, DApp còn có thể tự điều chỉnh được cách thức của nó để có thể phù hợp với các cải tiến được đề xuất và phản hồi của thị trường nhưng phải có sự chấp thuận của người dùng –hay còn được gọi là những cổ đông của DApp đó.
Decentralized (phân quyền): với mục đích là tránh cho dữ liệu hoạt động của ứng dụng tập trung hóa, dễ thành điểm yếu.
Token: Cần phải sử dụng một token mã hóa. Token dùng để truy cập vào ứng dụng, bất kỳ đóng góp có giá trị nào của các miner, farmer cũng sẽ được thưởng bằng token của ứng dụng Algorithm (thuật toán): Điều này cho phép mining thông qua các nút (node network). Ví dụ: Thuật toán của Bitcoin sử dụng là Proof of Work.
Phân loại DApp
Dựa trên đặc tính của Blockchain
Theo General Theory of Decentralized Applications White Paper, có ba loại DApp:
- Loại 1: DApp phân quyền có sở hữu blockchain riêng. Ví dụ: Bitcoin và Ethereum.
- Loại 2: DApp phân quyền sử dụng Blockchain của các ứng dụng phân quyền loại 1. Các DApp loại 2 là các giao thức và phát hành mã token cần thiết để thực hiện các chức năng của nó.
- Loại 3: DApp phân quyền sử dụng giao thức của ứng dụng phân quyền loại 2. Các DApp này cũng là giao thức và có token riêng cần thiết để thực hiện các chức năng của nó.
Dựa theo Ethereum White Paper
DApp phi tập trung được chia làm 3 mục chính:
- Các ứng dụng tài chính: cung cấp cho người dùng phương pháp quản lý tài chính, đối với cả tiền tệ truyền thống và tiền điện tử, bao gồm tiền tiết kiệm, tiền thừa kế hay thậm chí cả một số loại hợp đồng lao động toàn diện.
- Ứng dụng bán tài chính: bao gồm những ứng dụng có liên quan đến tiền, nhưng tài chính không phải là trọng tâm trong cách thức vận hành của ứng dụng này.
- Các ứng dụng phi tài chính: gồm các ứng dụng không liên quan đến tiền, ví dụ như quy trình xác minh danh tính, hệ thống bỏ phiếu, công cụ quản trị hay thậm chí là hệ thống lưu trữ tệp phi tập trung.
Tầm ảnh hưởng được cho là lợi ích của DApp
Dựa trên nền tảng công nghệ, tính năng đầu tiên của các DApps là lưu trữ dữ liệu. Những ứng dụng và phương tiện thanh toán phi tập trung cũng có khả năng thanh toán vượt qua cổng thanh toán như Visa và ứng dụng khác. Tương tự như vậy, các dịch vụ lưu trữ dữ liệu phi tập trung có thể thay thế hoàn toàn một số nền tảng khác như Dropbox, OneDrive, …. Thực tế, nhiều ứng dụng phi tập trung có băng thông có thể thay thế các nền tảng như Comcast và Amazon.
DApp nổi bật với các tính năng
Tính năng bảo mật tích hợp
Các DApps cần hoạt động dựa trên Blockchain để lưu dữ liệu nên có tính bảo mật và tương đối an toàn. Các DApps có thể phòng tránh sự can thiệp của các hacker. Nhất là trong việc thay đổi dữ liệu để scam hoặc đánh cắp tiền của người dùng.
Có sự kết hợp hoàn hảo với tiền điện tử
Không ai có thể phủ nhận rằng tiền mã hóa là yếu tố cách mạng mới nhất trong thế giới của chúng ta. Bởi sau cơn sốt Bitcoin, có rất nhiều DApps ra đời liên quan đến tiền mã hóa. Các giao dịch chủ yếu nhất của các DApps là các giao dịch tiền mã hóa. Chúng tiếp nhận thông tin đến và xác minh giao dịch thông qua sự trợ giúp của các miner.
DApp đảm bảo không bị xâm nhập từ các bên thứ ba
Những ứng dụng thông thường phải dựa vào nguồn hoặc ứng dụng cốt lõi của chúng để hoạt động. Tuy nhiên với DApps, chúng lại có xu hướng hoạt động độc lập theo cách thức riêng. Đây là cách đảm bảo rằng DApp tránh được sự can thiệp từ bên ngoài. Bao gồm từ cơ quan trung ương, nhà phát triển hay thậm chí là một tổ chức.
Ngoài ra, vì mỗi người dùng đều có quyền xử lý các chương trình và thông tin trong DApps; do đó, nếu ai đó muốn can thiệp họ chỉ có thể dùng cách điều khiển phần lớn người dùng trong network nếu muốn gây ảnh hưởng lớn. Tuy nhiên trường hợp này rất ít khả năng xảy ra bởi chi phí cự kỳ lớn và khả năng thành công thấp.
DApp đáp ứng tính đổi mới và sáng tạo
Thực tế, còn khá nhiều người vẫn còn bỡ ngỡ và xa lạ với ứng dụng mới này, bởi đầu ra của các DApp vẫn chưa được cố định. Hệ thống bảo mật tích hợp sẵn của DApps giúp chúng không bị nhiễu bởi các tác nhân bên ngoài. Do đó, đây chính là lý do các DApps đang được phổ biến ngày càng nhiều. Thông thường, các tổ chức thường sử dụng DApps để phát triển các giao diện và ứng dụng không cần bất kỳ quyền riêng tư nào như các thể loại game hoặc nội dung mạng…
Phân loại nhóm các ứng dụng phi tập trung
Theo thống kê, có tổng cộng khoảng 1.900 DApp trên Ethereum, với 11.000 người dùng và 71.000 giao dịch hàng ngày. Chúng có thể chia thành 7 nhóm chính sau:
1.Các ứng dụng cơ bản
- Metamask: Ứng dụng Plugin (~phần mềm hỗ trợ) trình duyệt cho phép kết nối thiết bị của bạn với mạng lưới Ethereum.
- Status: Đây là trình duyệt liên kết giữa ứng dụng chat di động và truyền thông xã hội với Ethereum Tokenization.
- uPort: Ứng dụng giúp lưu trữ và quản lý dữ liệu thông tin về danh tính cá nhân một cách an toàn trên nền tảng Ethereum.
- Brave: Đây là trình duyệt web cho phép tích hợp với các ERC-20 token và BAT.
- Toshi (Coinbase Wallet): Mang đến giải pháp quản lý tài sản crypto và truy cập vào các trang web phi tập trung dễ dàng như việc tải một ứng dụng điện thoại.
- Ethereum Name Service: Ứng dụng cho phép đặt tên cho các tên địa chỉ Ethereum.
- Civic: Ứng dụng này hỗ trợ lưu trữ quản lý dữ liệu thông tin cá nhân một cách an toàn nhất trên nền tảng Ethereum.
Hiện nay có khoảng 1 900 DApps đã đươc “go live” trên nền tảng Ethereum, EOS và TRON. Dưới đây là danh sách 50 DApps nổi bật nhất trên nền tảng đã được tổng hợp:
2. Ứng dụng thị trường bao gồm
Augur, Golem, Ujo, Tokit, Aragon, Decentraland, Gnosis, RARE, ETHLend, imbrex, AdChain, District0x.
3. Ứng dụng làm việc
Tại đây có các ứng dụng tìm kiếm việc làm và chấp nhận thanh toán bằng tiền mã hóa như: Gitcoin, Bounties Network, Ethlance, Balanc3.
4. Các mạng xã hội tiêu biểu
Minds, Peepeth, Akasha, Numa.
5. Trò chơi như
CryptoKitties, Etheremon, Gods Unchained, FunFair, Etheroll, Fomo3D, ETH.TOWN.
6. Sàn giao dịch phi tập trung
Sàn giao dịch phi tập trung chấp nhận lưu trữ trao đổi và thực hiện giao dịch các loại tiền mã hóa
Nền tảng Ethereum: có các sàn tiêu biểu như LocalEthereum, IDEX, AirSwap, ForkDelta, Bancor, MakerDAO, 0x, Melonport.
Nền tàng Binance Smart Chain: Pancakeswap, swapx.bscex.org, thug.finance, barkeryswap, burgerswap,…
7. Cá độ cờ bạc
Như PLAY GOC, Crazy Dog Live, BIG Game, Hold’em PokerKing, Pixel Farrm, TronVegas, EOSbet, Tronbet
Lời kết
Lĩnh vực DApps là một trong những điều thú vị với những ai đã và đang đầu tư vào tiền điện tử, bởi chúng rất rộng lớn và luôn luôn có nhiều thứ mới mẻ để tìm hiểu. Đặc biệt số lượng DApps liên tục tăng lên từng ngày. Hiện nay, vẫn chưa có một DApps nào thực sự chiếm vị trí “độc tôn” có khả năng lan truyền nhanh chóng và thu hút tất cả sự chú ý của thị trường
Mặc dù vậy, lĩnh vực DApps có tốc độ phát triển rất nhanh chóng và mọi người cũng đã dần quen với nó. Trong tương lai gần, rất có khả năng chúng sẽ thay thế hoàn toàn các ứng dụng tập trung mà chúng ta đang sử dụng hiện nay.
