Sàn giao dịch phi tập trung( DEX) đang ngày càng ngày được nhà đầu tư quan tâm bởi sàn mang lại sự tiện lợi và có tính an toàn cao. Mặc dù như vậy nhưng để trở thành người dùng thông minh anh em cần phải thực sự biết và hiểu về nó để có thể tận dụng được hết những giá trị lợi ích mà sàn DEX có thể đem lại trong quá trình đâu tư của mình.
Sàn giao dịch phi tập trung là gì?
Sàn giao dịch phi tập trung DEX (Decentralized exchange), là nơi mà tất cả các giao dịch diễn ra tự động và trực tiếp giữa người dùng và người dùng với nhau (mạng ngang hàng) với quy trình tự động mà không phụ thuộc vào bên thứ 3 hay bên trung gian trong việc giữ nguồn tiền của chính mình.
Có thể hiểu là ở đây người dùng hoàn toàn được quyền kiểm soát quỹ và các giao dịch mà không cần nhờ đến bên trung gian để tránh gặp phải rủi ro trong việc bảo mật, hacker hay là lừa đảo. Ở sàn phi tập trung (DEX), để soát được nguồn tiền hay đánh thuế là rất khó. Sàn có hệ thống hoạt động dựa vào cách tạo ra token proxy (tài sản mã hóa đại diện cho một loại tiền tệ hoặc tiền điện tử) hoặc sẽ tạo ra tài sản (đại diện cho cổ phiếu trong công ty) qua hệ thống kí quỹ đa chữ kí phân cấp.
Ưu và nhược điểm của các sàn DEX
Ưu điểm của các sàn DEX
Không cần KYC
Đây được cho là mối quan ngại về tính riêng tư của một số người và cũng là mối quan ngại về khả năng tiếp cận người khác. Lỡ người dùng không có sẵn giấy tờ hợp lệ thì sao? Chẳng may thông tin bị tiết lộ ra ngoài thì sao? Vì bản chất của các sàn DEX là không cần cấp quyền, sẽ không có bất cứ người nào kiểm tra danh tính của bạn. Tất cả những gì anh em cần chỉ đơn giản là một ví tiền mã hóa.
Nhưng vẫn có một số yêu cầu pháp lý khác vì các sàn DEX về cơ bản vẫn được vận hành bởi một cơ quan tập trung nào đó. Trong một số trường hợp đặc biệt, nếu sử dụng sổ lệnh tập trung, các DEX này buộc phải tuân thủ một số quy định.
Không có rủi ro đến từ phía đối tác
Điểm cộng của các sàn giao dịch phi tập trung là nó không giữ tiền của người dùng. Vì thế, những nguy cơ có thể diễn ra như vụ hack Mt. Gox năm 2014 thậm chí cũng sẽ không làm cho tiền hay thông tin cá nhân của người dùng gặp nguy hiểm.
Số lượng token nhiều hơn so với sàn tập trung
Người dùng có thể giao dịch thoải mái các token không được niêm yết trên các sàn tập trung nhưng được niêm yết trên các sàn phi tập trung(DEX), ở đây chỉ cần có cung sẽ có cầu.
Nhược điểm của các sàn DEX
Tính khả dụng
Khối lượng giao dịch và tính thanh khoản
Các sàn DEX vẫn còn khá mới mẻ, do đó chưa hẳn sẽ có cung và cầu cho các tài sản mã hóa mà bạn muốn giao dịch. Bạn có thể sẽ không tìm thấy cặp giao dịch mong muốn, và nếu tìm thấy, có thể giá giao dịch có thể sẽ không hợp lý.
Phí giao dịch
TOP 5 sàn giao dịch phi tập trung (DEX) phổ biến
1. Uniswap
Được ra mắt năm 2018 và Uniswap đã tạo ra một cuộc cách mạng.
Khi người dùng khi thực hiện Swap các mã token ERC20 chạy trên blockchain Ethereum sẽ khá phức tạp. Thay vì như vậy, Uniswap đã sử dụng các hợp đồng thông minh cho phép người dùng giao dịch với nhau mà không thông qua bên trung gian nào khác, điều này làm nó trở nên phi tập trung và ngang hàng.
Uniswap dùng nhóm thanh khoản để tạo ra các tài sản cần thiết cho việc Swap. Người dùng có thể tự điều chỉnh theo cặp tỷ giá giao dịch, chẳng hạn như ETH/DAI, để thêm vào nhóm. Do đó, người dùng sẽ nhận được một tỷ lệ phần trăm nhỏ khi tài sản từ nhóm đó được sử dụng. Định giá sẽ được xác định bởi số lượng tài sản còn lại trong nhóm thanh khoản.
Giao diện của UniSwap được nhận xét khá thân thiện với người dùng. Anh em có thể nhanh chóng thực hiện liên kết Uniswap với ví MetaMask và bắt đầu Swap mã token mình muốn. Quá trình thực hiện đơn giản, hiệu quả chắc hẳn những tiêu chí quan trọng đối với những người đam mê tiền điện tử. Uniswap tính đến thời điểm hiện tại vẫn giữ vị trí đỉnh cao trong hệ thống tài chính phi tập trung.
Uniswap V3 cũng đã được ra mắt, nó được ra đời để cải thiện hiệu quả sử dụng vốn, khả năng thực thi và cơ sở hạ tầng của Uniswap. Giao thức của Uniswap không ngừng phát triển và tiến bộ. Cũng bởi vì thế nên cho dù các giao thức khác có giao diện tương tự với sự thách thức Uniswap, thì Uniswap cũng cố gắng giữ cho nền tảng của họ luôn luôn mới đối với người dùng.
2. Mdex
Sàn Mdex giống như đại đa số các sàn giao dịch khác trong hệ sinh thái, nó hoạt động dựa vào mô hình Fund pools tiêu chuẩn.
Tuy vậy nhưng nó vẫn có điểm khác biệt trong cơ chế hoạt động, MDX sử dụng mô hình khai thác kép ở cả 3 mạng lưới HECO, BCS, ETH. Cũng chính điều này đã mang lại cho người dùng nhiều lợi thế, đặc biệt là chi phí khi thực hiện giao dịch trong MDX vô cùng thấp.
– Ưu và nhược điểm của MDEX:
Ưu điểm:
- MDEX sẵn sàng tìm kiếm các giao thức tốt nhất để xây dựng hệ sinh thái với chi phí thấp, hiểu quả cao và nâng cao trải nghiệm của người dùng.
- MDEX cung cấp giao dịch của hầu hết các loại tiền mã hóa trên thị trường.
- Tốc độ giao dịch nhanh chóng và chi phí giao dịch thấp.
Nhược điểm:
- Nền tảng này không khả dụng ở nhiều nơi trên thế giới.
- MDEX có lượng người dùng Châu Á cao và điều kiện thị trường bị ảnh hưởng bởi những thị trường đó nhiều hơn những thị trường khác trên toàn thế giới.
3. SushiSwap
SushiSwap là một sàn DEX, được xây dựng trên nền tảng Ethereum và cũng là nhà tạo lập thị trường tự động (AMM) tích hợp các tính năng nổi bật của DeFi. SushiSwap đã có một khoảng thời gian gây bão trên thị trường tiền điện tử và nó đã từng đã thay thế cho Uniswap.
SushiSwap có thể hỗ trợ cho bất kỳ ai chỉ cần họ có kết nối internet và có ví Ethereum, vì nó hoàn toàn phi tập trung. SushiSwap cung cấp hơn 100 cặp token ERC-20 khác nhau trên nền tảng, vì vậy người dùng có rất nhiều tùy chọn để lựa chọn khi swap hoặc cung cấp thanh khoản.
– Ưu và nhược điểm của SushiSwap:
Ưu điểm:
- SushiSwap có khá nhiều cặp token với số lượng là hơn 100 cặp ERC-20 với các tính năng đa dạng và bản chất là dựa trên SUSHI token để swap, farming, pool, …
- Có token riêng chính là một trong những yếu tố làm nên sự khác biệt và mang đến sự cải tiến so với các sàn giao dịch phi tập trung khác. Token riêng của SushiSwap cũng chính là “phần thưởng” cho những người có đóng góp trong quá trình phát triển hệ sinh thái này.
- Yếu tố quản lý cộng đồng, khuyến khích thanh khoản tốt hơn cũng là một điểm cộng của sàn giao dịch này.
- SushiSwap cũng dùng 0.3% phí giao dịch làm tiền thưởng giống như UniSwap nhưng điều khác biệt ở đây là thay vì dùng 0.3% đó trả hết cho các LPs (Liquidity Providers – Người cung cấp thanh khoản) thì Sushi sẽ chia ra 0.25% cho LPs và 0.05% còn lại cho chủ sở hữu token SUSHI.
Nhược điểm:
- Giao diện SushiSwap gây rối mắt và gây khó khăn với những người mới bắt đầu.
- Phí gas cao (đa số các AMM dựa trên Ethereum phí gas đều cao).
4. PancakeSwap
PancakeSwap có rất nhiều sản phẩm và tính năng khác nhau. Tuy vậy, về cơ bản thì PancakeSwap cũng là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX). Nếu Uniswap cho phép hoán đổi các token theo chuẩn ERC-20 của Ethereum thì PancakeSwap lại cho phép hoán đổi (swap) các token theo chuẩn BEP-20 của mạng lưới BSC.
Bằng việc ứng dụng mô hình AMM, PancakeSwap cho phép loại bỏ đi hình thức sổ lệnh (order book). Vì vậy, các giao dịch sẽ được thực hiện thông qua các pool thanh khoản. Các nhà đầu tư (NĐT) sẽ cùng bỏ tiền vào, đổi lại sẽ nhận được các token dành cho những nhà cung cấp thanh khoản (Liquidity Provider – LP)
– Ưu và nhược điểm của PancakeSwap:
Ưu điểm:
- Không cần phải đăng ký hay xác minh. Điều này làm cho nó bắt đầu trên nền tảng nhanh hơn và người dùng vẫn ẩn danh.
- Chi phí thấp hơn và thời gian thực hiện giao dịch nhanh hơn khi so sánh với các sàn giao dịch phi tập trung dựa trên mạng Ethereum.
- Khi thực hiện giao dịch, người dùng không phải chuyển mã thông báo vào tài khoản trên sàn giao dịch mà chỉ cần kết nối với một chiếc ví.
- Ngoài thực hiện giao dịch ra nền tảng này còn cung cấp thêm một số cơ hội kiếm tiền khác. Ví dụ như đặt cọc, trồng trọt…
- Người dùng được quyền tham gia vào công việc quản quản trị nền tảng và thông qua việc bình chọn sẽ xác định tương lai của nó.
- Nền tảng phát triển mạnh mẽ.
- Sàn giao dịch đã được kiểm toán bởi công ty an ninh mạng uy tín CertiK.
Nhược điểm:
- Là một sàn giao dịch phi tập trung, nó khá khó sử dụng và không phù hợp cho người mới bắt đầu tham gia vào thị trường.
- Sàn giao dịch hoạt động tự chủ dựa trên các hợp đồng thông minh. Do đó, các lỗi có thể xảy ra trong mã của họ và dẫn đến các vấn đề khác nhau.
5. JustSwap
JustSwap hoạt động dựa trên nền tảng TRON, nó được xây dựng như một giao thức thanh khoản. Ở đây, người dùng được thực hiện các trao đổi mã thông báo xây dựng theo tiêu chuẩn TRC20 một cách nhanh chóng và theo hướng phi tập trung.
Điểm khác biệt của JustSwap so với các nền tảng khác là JustSwap ngoài nắm giữ các mã thông báo, người dùng vẫn có thể sử dụng mã đó để cung cấp thanh khoản. JustSwap tạo ra cơ hội kiếm phí giao dịch cho người tham gia bằng cách trở thành nhà cung cấp thanh khoản, miễn phí hoa hồng trên giao thức. Bên cạnh việc trao đổi Token TRC20 và tham gia vào JustSwap, người dùng còn có thể kiếm phí giao dịch và các phần thưởng khai thác khác.
– Ưu và nhược điểm của JustSwap:
Ưu điểm:
- Các giao dịch được thực hiện cực kì tốc độ: JustSwap giúp nhà đầu tư thực hiện giao giữa các mã Token thiết kế theo tiêu chuẩn TRC20 với tốc độ hoán đổi nhanh chóng và gần như tức thì. Vì không bị chi phối quản lý từ bất kỳ bên trung gian nào nên bên bán và bên mua sẽ trao đổi, làm việc trực tiếp qua lại với nhau. Nguồn lợi nhuận thu về cũng sẽ nhanh gọn, hai bên tham gia đều tiết kiệm được khá nhiều thời gian.
- Thanh khoản là không giới hạn. JustSwap đã và đang cung cấp cho hàng nghìn nhà giao dịch và hàng trăm dự án với tính thanh khoản là không giới hạn.
- Trao đổi Token không cần khớp lệnh: được thiết kế như một giao thức hỗ trợ giao dịch tự động, JustSwap chấp nhận cho nhà đầu tư trao đổi mã Token xây dựng theo tiêu chuẩn TRC20 mà không cần khớp lệnh. Vì thế tốc độ giao dịch trên sàn cũng sẽ tăng đáng kể.
Nhược điểm:
- Phí giao dịch vẫn chưa có gì vượt trội so với những giao thức khác.
- Tiện ích chưa thực sự đa dạng.
- Tính thanh khoản thị trường vẫn chưa được cao.
Với bài viết trên đây, Việt Coin hi vọng anh em đã có cho mình thêm thông tin về Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) , và ưu nhược điểm của 5 sàn giao dịch phi tập trung phổ biến nhất. Anh em hãy tham khảo để có thêm thông tin hỗ trợ cho quá trình đầu tư nhé! Chúc anh em thành công
